Prezident İlham Əliyevin oktyabrın 18-də “Kazinform” agentliyinə verdiyi müsahibə iki qardaş ölkə arasında münasibətlərin strateji mahiyyətini, regional və qlobal miqyasda əməkdaşlığın dərinliyini, eləcə də gələcəyə doğru baxışı aydın şəkildə ortaya qoyur. Müsahibə təkcə siyasi bəyanat deyil, Azərbaycan-Qazaxıstan əlaqələrinin keçdiyi tarixi yolun, bu gün formalaşmış etibarlı tərəfdaşlığın və yeni mərhələyə yüksələn strateji əməkdaşlığın əhatəli təhlilidir.
Prezident İlham Əliyevin fikirləri bir daha göstərir ki, iki ölkə arasında münasibətlər sırf diplomatik çərçivəni aşaraq türk birliyi ideyasına, qarşılıqlı etimada və dərin inteqrasiyaya söykənən çoxşaxəli strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə çatıb. Dövlətimizin başçısı ilk növbədə qeyd edir ki, Azərbaycan və Qazaxıstan arasında siyasi əlaqələr bu gün ən yüksək etimad və möhkəmliklə xarakterizə olunur. Bu möhkəmliyin təməlində təkcə son illərin diplomatik fəallığı deyil, onilliklər ərzində formalaşmış tarixi qardaşlıq, ortaq türk kimliyi, oxşar mənəvi dəyərlər və mədəni ənənələr dayanır.
Bu strateji yaxınlığın ən mühüm hərəkətverici qüvvələrindən biri liderlər səviyyəsində aparılan fəal və konstruktiv dialoqdur. Prezident İlham Əliyev vurğulayır ki, Qazaxıstan Prezidenti Kasım-Jomart Tokayevin rəhbərliyi ilə ölkədə müşahidə edilən sürətli inkişaf və modernləşmə siyasəti Qazaxıstanı bölgənin ən dinamik dövlətlərindən birinə çevirib. Təkcə son üç ildə Azərbaycan Prezidentinin Qazaxıstana yeddi səfəri, Tokayevin isə Azərbaycana altı səfəri bu münasibətlərin intensivliyini və strateji xarakterini təsdiq edir.
Dövlət başçıları arasındakı müntəzəm görüşlər aktual məsələlərin operativ şəkildə həllinə, ortaq mövqelərin formalaşdırılmasına və əməkdaşlıq gündəliyinin irəli aparılmasına geniş imkanlar açır. Bu səfərlər simvolik deyil, konkret nəticələrə hesablanmış və hər dəfə yeni əməkdaşlıq sahələrinə yol açan siyasi dialoq platformasıdır. Humanitar sahədə əməkdaşlıq da siyasi tərəfdaşlığın ayrılmaz parçasıdır. İşğaldan azad edilmiş Füzuli şəhərində Kurmanqazı adına Uşaq İncəsənət Mərkəzinin tikintisi Qazaxıstanın Azərbaycana mənəvi dəstəyinin simvolu kimi dəyərləndirilir. Bu mərkəz təkcə mədəni layihə deyil, tərəfdaşlığın dərin humanitar çalarıdır və hazırda onlarla uşağın təhsili üçün real imkan yaradır.
Müsahibədə xüsusi vurğulanan digər strateji məqam iki ölkə arasında imzalanmış tərəfdaşlıq və müttəfiqlik münasibətləri haqqında Müqavilənin 20 illik yubileyidir. Ötən illər ərzində təqribən 170 sənəddən ibarət hüquqi baza formalaşıb, siyasi, iqtisadi-ticari, investisiya, mədəni-humanitar və digər sahələr üzrə səmərəli əməkdaşlıq mexanizmləri yaradılıb.
Prezident Əliyev bildirir ki, məhz bu möhkəm müqavilə bazası sayəsində əlaqələr daha çevik, daha sistemli və daha dərin formada inkişaf edib. Qurulan bu mexanizmlərin ən vaciblərindən biri 2024-cü ildə fəaliyyətə başlayan Ali Dövlətlərarası Şuradır. İlk iclasının nəticələri artıq iki ölkə münasibətlərinin yeni mərhələyədək yüksəldiyini göstərib. Astanada keçiriləcək ikinci iclas zamanı əməkdaşlığın perspektivləri daha dərindən müzakirə ediləcək və yeni strateji addımlar müəyyən olunacaq. Bu Şura ikitərəfli münasibətləri koordinasiya edən, qərarların icrasını təmin edən və gələcək hədəfləri müəyyənləşdirən ali siyasi platforma kimi çıxış edir. Bu, eyni zamanda, iki dövlətin institusional əməkdaşlığının nə qədər yüksək səviyyəyə çatdığını nümayiş etdirir.
Mədəni əlaqələr də xalqlarımızı bir-birinə yaxınlaşdırır. 2023-cü ildə Azərbaycanda Qazaxıstan, 2024-cü ildə isə Qazaxıstanda Azərbaycan Mədəniyyəti Günlərinin keçirilməsi xalqlar arasında dostluğun təbliği baxımından xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Qazax ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi Kemel Tokayevin əsərlərinin Azərbaycan dilində nəşri, onun yubileyinə həsr olunmuş beynəlxalq tədbirlərin təşkili mədəni əməkdaşlığın yüksək səviyyədə olduğunu nümayiş etdirir.
Prezident İlham Əliyev regional əhəmiyyətli ekoloji təhlükələrə də diqqət yetirərək Xəzər dənizinin sürətlə dayazlaşmasının ciddi təhdidə çevrildiyini vurğulayır. Bu proses biomüxtəlifliyin azalmasına, ekosistemin pozulmasına və iqtisadi təhlükələrə səbəb olur. Dövlətimizin başçısı xəbərdarlıq edir ki, məsələ yalnız iqlim dəyişikliyi ilə məhdudlaşmır və Xəzəryanı ölkələr arasında koordinasiyalı siyasət, elmi məlumat mübadiləsi və birgə tədbirlər qaçılmazdır.
Beləliklə, Prezident İlham Əliyevin “Kazinform”a müsahibəsi Azərbaycan-Qazaxıstan əlaqələrinin bu gün gəlib çatdığı yüksək strateji səviyyəni və gələcək inkişaf istiqamətlərini aydın şəkildə göstərir. Bu münasibətlər tarixi dostluqdan müasir geosiyasi tərəfdaşlığa, iqtisadi inteqrasiyadan regional liderliyə, türk dünyası vizyonundan qlobal əməkdaşlıq modelinə yüksəlib. İki ölkə arasında formalaşmış qarşılıqlı etimad, siyasi iradə və strateji baxış XXI əsrin Avrasiya məkanında ən uğurlu tərəfdaşlıq nümunələrindən biri kimi dəyərləndirilə bilər. Bu əməkdaşlıq təkcə iki dövlətin deyil, bütün regionun sabitliyi, təhlükəsizliyi və inkişafı üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır.